روحانی مدیون اصلاح اطلبان است ؟ این سوالی است که حالا بعد از پنج سال با نگاهی گذرا می توان با دقت بیشتری به واکاوی آن پرداخت. تا پیش از انتخابات 92 کسی فکر می کرد روحانی با سابقه حضور در یک تشکل منتسب به جریان اصولگرایی یعنی جامعه روحانیت، گزینه اصلاح طلبان برای انتخابات خرداد 92 باشد. به نظر می رسد به جای پاسخ به این سوال کلیشه ای که روحانی مدیون اصلاح طلبان است یا بالعکس باید به این نکته توجه داشته باشیم که روحانی مدیون شرایط خاص سیاسی پیش آمده در چهار سال دوم احمدی نژاد است.

بعد از حرف و حدیث های فراوان درباره اینکه بین عارف و روحانی چه کسی کاندیدای مورد حمایت اصلاح طلبان باشد نهایتاعارف نه به نفع روحانی بلکه به گفته خودش به درخواست رهبراصلاحات از انتخابات انصراف داد تا روحانی که تا قبل از درآوردن کلید در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شبکه دو در بین مردم کمتر شناخته شده بود زیر سایه حمایت تاثیرگذار هاشمی رفسنجانی و خاتمی رییس جمهور ایران شود.

بعد از رییس جمهور شدن روحانی، او با چند ماه قبل خود که تنها بین سیاسیون شناخته شده بود تفاوت داشت و این یعنی مناسبات روحانی با اصلاح طلبان قبل و پس از 22 خرداد 92 تغییر خواهد کرد. تجلی آن هم انتخاب کابینه اول روحانی و حضور اصولگرایان معتدل در منصب های کلیدی بود.

با این همه روحانی در 4 سال اول نسبت به دولت دومش بیشتر هوای اصلاح طلبان را داشت. اصلاح طلبان هم خوب می دانستند اگر چه روحانی گزینه ایده آل آن ها نبود اما اگر همین روحانی نبود اصلاح طلبان باز هم در انزوا می ماندند. باید این واقعیت را پذیرفت که اصلاح طلبان گزینه مناسب تری جز روحانی نداشتند. عارف که عملکردش در مجلس این امر را گواهی می دهد دیگر اصلاح طلبان هم یا در حد و اندازه ریاست جمهوری نبودند یا اگر بودند امکان عبور از تیغ نظارت استصوابی شورای نگهبان را نداشتند.

روحانی نیک می دانست که فارغ از اینکه چه میزان به اصلاح طلبان بها بدهد یا ندهد، آن ها چاره ای نداشتند تا برای خودشان هم که شده از او حمایت کنند. اما ماجرا در دولت دوم روحانی متفاوت است. دولت دوم روحانی با چرخش غیرمنتظره خود در همان ماه های اول باعث سرخوردگی رای دهندگان شد. کابینه دوم اصولگراترشد. روحانی حتی در موضع گیری هایش هم محافظه کار شد و دیگر خبری از نطق های آتشینش نبود. حوادث دی ماه سال 96 هم ناامیدی مردم از دولت را تشدید کرد. در درون اصلاح طلبان از همان ابتدای روی کار آمدن مجدد روحانی برای ادامه حمایت از او اختلاف نظر وجود داشت. این اختلاف دیدگاه همچنان ادامه دارد. برخی معتقدند نباید از روحانی عبور کرد و عده ای دیگر با وجود چرخش به راست روحانی مصلحت را در حمایت منتقدانه از روحانی می دانند.

روحانی و اصلاح طلبان در سراشیبی محبوبیت

پر بیراه نگفته ایم اگر بگوییم در صورت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سال 97 روحانی اقبالی برای پیروزی نخواهد داشت. شعارهای تند روحانی در انتخابات 96 و وعده های بعضا تحقق ناپذیرش از جمله درباره تحریم و اقتصاد کشور کار را برای او آن قدر سخت کرد که حالا بعد از گذشت یک سال پس از انتخابات 96 ریزش بدنه هوادار روحانی کاملا واضح و مبرهن است. افول محبوبیت روحانی برای اصلاح طلبان نیز صادق است. آنها با حمایت تمام قد خود باید مسئولیت عملکرد روحانی هر چه که باشد را بپذیرند. در حال حاضر عبور اصلاح طلبان از روحانی مساله نیست. آن چه حائز اهمیت است عبور مردم از روحانی و اصلاح طلبان است.

بازگشت روحانی به اصلاح‌طلبان؟

روحانی در روزهایی که فشار بر او بسیار زیاد است و برخی او و دولتش را ناکارآمد می خوانند و بعضی دیگر دولت پنهان را باعث اختلال در کار دولت می دانند از اصلاح طلبان  به عنوان دوستان همراه دولت نام برده است. او با برگزاری جلسه ای اصلاح طلبان را به نقد دولت دعوت کرده است. در این جلسه افرادی مانند محمدرضا عارف رییس فراکسیون امید، علی شکوری‌راد دبیرکل حزب اتحاد ملت ایران، حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار، صادق خرازی دبیر حزب ندای ایرانیان، حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران و محمدجواد حق‌شناس عضو شورای مرکزی حزب اعتمادملی حضور داشتند. چهره هایی چون کرباسچی، موسوی تبریزی، خانیکی و ... نیز با وجود دعوت در این مراسم حضور پیدا نکردند.

مجید انصاری یکی از حاضرین در جلسه اصلاح طلبان با رییس جمهور می گوید روحانی در جلسه برگزار شده از اصلاح طلبان نه به عنوان متحد بلکه به عنوان شریک دولت نام برده است. او همچنین می گوید روحانی پیشنهاد تشکیل یک کمیته کاری از افراد حاضر در جلسه داده تا پیشنهادات این افراد به رییس جمهوری منعکس شود.

روحانی در بدترین زمان ریاست جمهوری اش و در حالی که نوسان بازار ارز او را زمین زده است و از محبوبیتش به شدت کاسته شده است با اصلاح طلبان به عنوان بدنه اجتماعی اصلی حامی او در انتخابات جلسه گذاشته است. اصلاح طلبانی که مثل خود او دیگر آن چنان که باید و شاید مورد توجه مردم نیستند. اگر روحانی به خاطر ترمیم پایگاه اجتماعی خود بازگشت به اصلاح طلبان را انتخاب کرده است باید به آقای رییس جمهور گفت که امیدواریم دیر نیامده باشید.