امیدهایی نیز برای صلح و پیشرفت وجود دارد
منطقه غرب آسیا در یک دوره انتقالی قرار دارد که در آن فرصت‌های سازنده و تهدیدهای مخرب بطور همزمان وجود دارند. اگر رهبران منطقه بتوانند از فرصت‌های دیپلماتیک و اقتصادی بهره‌برداری کنند، احتمال کاهش تنش‌ها و ایجاد ثبات وجود دارد، در غیر این صورت، ادامه رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی می‌تواند بی‌ثباتی را تشدید کند.
تحولات اخیر در منطقه غرب آسیا، با توجه به پیچیدگی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، بیم‌ها و امیدهایی را با تحولاتی همچون درگیریهای نظامی، توافقات دیپلماتیک، اعتراضات مردمی و تغییرات ژئوپلیتیکی با تأثیرات عمیقی بر آینده منطقه همراه میباشد. لذا آینده خاورمیانه به تعاملات پیچیده میان دولت‌ها، مردم و قدرت‌های خارجی بستگی دارد، هرچند بیم‌ها پررنگ هستند، اما امیدهایی نیز برای صلح و پیشرفت وجود دارد.
در صورت دخالت قدرت‌های خارجی و ادامه درگیری‌ها و بی‌ثباتی سیاسی توسط اسرائیل که همچنان عامل بی‌ثباتی بوده، احتمال تشدید درگیری‌ها و نگرانیهای بزرگی وجود دارد. تغییرات ناگهانی و رخدادهایی نظیر کودتاهای نظامی یا تغییرات غیرمنتظره در ساختار قدرت می‌تواند اوضاع را پیچیده‌تر کند. با وجود کاهش نسبی نفوذ گروه‌های تروریستی مانند داعش، خطر بازگشت یا تجدید سازمان آنها همچنان وجود دارد و شرایط نامطلوب اقتصادی و ضعف دولت‌ها زمینه‌ساز تقویت گروه‌های تروریستی خواهد بود. از طرفی کشورهای منطقه با بحران‌های اقتصادی، معیشتی، تورم و بیکاری شدیدی مواجه‌اند و کاهش ارزش پول ملی آنان، افزایش بیکاری و فقر، مشکلاتی هستند که نارضایتی اجتماعی را افزایش می‌دهد و تنش‌های فرقه‌ای و قومی و اختلافات مذهبی و به‌ویژه میان شیعه و سنی، یا اعراب و کردها و ترکها نیز می‌تواند منجر به درگیریهای جدید شود و سیاست‌های تبعیض‌آمیز برخی دولت‌ها مانند ترکیه این تنش‌ها را تشدید کرده است. دخالت و رقابت بعضی قدرت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای در خاورمیانه بجای حل بحران‌ها اغلب به افزایش بی‌ثباتی منجر شده و همین اقدامات بیم هایی برای آینده خاورمیانه میباشد.
در دل این بیم ها و تهدیدها میتوان امیدوار و به فرصت هایی دست پیدا کرد ازجمله؛ گسترش دیپلماسی و توافقات می‌تواند به کاهش تنش‌های منطقه‌ای کمک کند. با ابتکاراتی مانند پروژه‌های انرژی مشترک و یا توسعه کریدورهای تجاری میتوان موجبات تقویت اقتصادی منطقه را فراهم کرد. با افزایش آگاهی و مشارکت مردم به ویژه نسل جوان در کشورهای منطقه با آگاهی بیشتر از حقوق خود و استفاده از ابزارهای دیجیتال، جوانان و مردم خواهان تغییرات اجتماعی و سیاسی هستند و اعتراضات خاموش و آشکار آنها در کشورهای مختلف نشان‌دهنده این موج جدید آگاهی است. با حرکت به سمت تنوع اقتصادی بسیاری از کشورهای نفت‌محور منطقه در حال سرمایه‌گذاری در بخش‌هایی مانند گردشگری، فناوری و انرژی‌های تجدیدپذیر هستند و این امر می‌تواند به کاهش وابستگی به نفت و ایجاد فرصت‌های جدید، کمک کند. تحولات اجتماعی و اعتراضات مردمی نشان می‌دهد که خواست تغییر در بسیاری از کشورهای منطقه جدی است. این انرژی اجتماعی، اگر به‌درستی مدیریت شود، می‌تواند به توسعه و پیشرفت منجر شود. 1403.10.05